Whitepaper (Teknik Doküman) nedir ve nasıl okunur?
Çoğu kripto yatırımcısı bilinçli kararlar vermek için teknik analiz kullanır, ancak daha küçük bir grup grafikleri neredeyse tamamen göz ardı eder ve bunun yerine temel özelliklere odaklanır. Bir proje hakkında bilinmesi gereken her şeyi öğrenir ve ona yatırım yapıp yapmayacaklarına karar verirler.
Bugünkü yazımızda, bu süreçteki kilit araçlardan birini tartışıyoruz: whitepaper. Bunların ne olduğunu, nasıl okunup analiz edileceğini ve bir whitepaper'da nelere dikkat edilmesi gerektiğini öğrenmek için okumaya devam edin.
Whitepaper Nedir?
Whitepaper, yazarın bir sorunu tartıştığı ve ardından soruna yönelik çözümlerini sunduğu bir araştırma yayınıdır. Okuyucunun, yazarın çözmeye çalıştığı sorunu anlamasına yardımcı olur ve ardından okuyucuyu önerilen çözümler konusunda ikna etmeyi amaçlar.
Tarihsel olarak, politikacılar belirli fikirlerini resmi olarak yasa olarak sunmadan önce kamuoyunun tepkisini test etmek için whitepaper'ları kullanmışlardır. Zamanla whitepaper'lar yeni ürün ya da teknolojileri tanıtmak için kullanılan bir pazarlama aracına dönüşmüştür.
Modern kripto whitepaper'ları da benzer şekilde projeyi pazarlamak ya da geliştirilmesi için fon toplamak amacıyla kullanılmaktadır. Eşler arası elektronik varlığın teknolojik atılımı hakkında bilgi vermek için yazılan Bitcoin whitepaper'ı ise bir istisnadır. Genel olarak, bir whitepaper ne kadar basit anlaşılırsa ve ne kadar gösterişli görünürse, o kadar pazarlama odaklıdır.
Genel bir kural olarak, herhangi bir kripto whitepaper'ı üç soruya yanıt vermeyi amaçlar:
- Projenin çözmeye çalıştığı sorun nedir?
- Proje bu sorunu nasıl çözüyor?
- Sorunun çözülmesiyle ne gibi bir değer yaratılıyor?
Güçlü bir whitepaper bu sorulara yanıt verir ve proje hakkında teknik bilgiler, pazar araştırması, risk analizleri ve diğer ilgili bilgileri kullanarak whitepaper'da yer alan iddialar için kanıt sağlar.
Neden bir whitepaper okumalıyım?
Bir boğa piyasası sırasında, yeni kripto projeleri hızlı bir şekilde art arda sunulur ve piyasaya sürülür. Potansiyeli olan projeleri bulmak samanlıkta iğne aramak gibidir, ancak bir whitepaper’ın nasıl okunacağını bilmek bunu çok daha kolay hale getirir.
Tecrübeli yatırımcılar whitepaper’larda, sık rastlanan olumsuz bulguları tarar ve ilgili proje ekibinin ne hakkında konuştuğunu bilip bilmediğini çabucak anlarlar. Bir projenin whitepaper'ını okumak, projenin ele almaya çalıştığı sorunu ve bunu nasıl çözmeyi amaçladığını daha iyi anlamanıza yardımcı olur.
Whitepaper, projenin orijinal vizyonunu gösterir ve ekibin hala bu rotada ilerleyip ilerlemediğini kontrol etmenize yardımcı olur. Ayrıca, whitepaper bir projenin teknik mimarisi hakkında da fikir verir.
Esasen, bir kripto whitepaper’ı okumak sapla samanı birbirinden ayırmanıza yardımcı olur. Varlıklarınıza göz koyan projeleri ve dolandırıcılıkları (çok sayıda var) ortaya çıkarmaya ve proje listesini potansiyeli olanlara daraltmanıza yardımcı olur.
Bir kripto whitepaper’ı okurken dikkat edilmesi gerekenler
Daha önce de belirtildiği gibi çoğu whitepaper üç temel soruyu ele alır.
- Projenin çözmek istediği sorun nedir? (Neden?)
- Proje bu sorunu nasıl çözüyor? (Nasıl?)
- Sorunun çözülmesiyle ne gibi bir değer yaratılıyor? (Kullanım durumu nedir?)
Bu sorulara ek olarak, ekip, tokenomikler ve projenin yol haritası hakkında daha fazla bilgi edinmek istersiniz.
Bir kripto whitepaper'ı nasıl analiz edilir?
Pekala, şimdi ilgi çekici konulara geçelim. Bir kripto whitepaper'ını nasıl doğru bir şekilde analiz ederiz? Her şeyden önce, whitepaper’ı okumadan önce sahip olduğunuz tüm varsayımları bir kenara bırakmalısınız. Bu işe açık fikirli bir şekilde girişin ve önyargılarınızı mümkün olduğunca bir kenara bırakın.
Bir not defteri veya Excel sayfası açın ve aşağıdaki maddelerin her biri hakkındaki düşüncelerinizi yazın:
- Projenin neden başlatıldığını keşfetmek için whitepaper’ı okuyun. Projenin çözmeye çalıştığı "sorun" nedir ve bu gerçekten bir sorun mudur? Bunu iyice düşünün, çünkü birçok proje gerçekte var olmayan bir ihtiyacı ele almaktadır. Proje bu testi geçemezse, diğer soruları tamamlamanıza gerek yoktur.
Bazı durumlarda projenin gerçek bir sorunu ele almadığını, bunun yerine mevcut bir süreci veya ürünü optimize ettiğini unutmayın.
- Soruna karşı önerilen çözümü inceleyin. Proje soruna net çözümler getiriyor mu ve bu çözümler mantıklı mı? Whitepaper’ın bu bölümü genellikle önerilen çözümün mevcut teknolojiyle karşılaştırmasını ve nasıl kullanıldığını gösterir ve size projenin faydası hakkında net bir fikir vermelidir.
- Önerilen çözümün faydasını inceleyin. Çözüm, mevcut süreçleri sadece düşük ölçekte iyileştiriyorsa, bu çözümü geliştirmek için zaman ve kaynak yatırımı yapmaya gerçekten değer mi?
- Teknik mimariyi inceleyin. Proje yeni bir blok zinciri öneriyorsa, nasıl çalıştığını, mevcut çözümlerden nasıl farklı olduğunu ve işlemlerin nasıl doğrulandığını (Proof of Work, Proof of Stake vb.) inceleyin.
Proje bir blok zinciri oyunu veya bir blok zinciri uygulamasıysa, hangi zincir üzerine inşa edileceğini ve neden ilk etapta bir blok zinciri üzerine inşa edildiğini inceleyin.
- Proje tokenomiğini inceleyin. Token’ların nasıl tahsis edildiğini ve kullanılacağını, yeni token ihracını (varsa) ve farklı özel satış turları için hak ediş ajandalarını inceleyin. Ekip token arzının büyük bir kısmına sahip olduğunda dikkatli olun.
Kendinize sormanız gereken bir diğer harika soru da şudur: Bu projenin ilk etapta gerçekten bir token’a ihtiyacı var mı?
- Proje yol haritasını inceleyin. Projenin yaklaşan kilometre taşlarını ve ekibin önceki kilometre taşlarını zamanında teslim edip edemediğini inceleyin. Ayrıca yol haritasının gerçekçi olup olmadığını değerlendirmek için zaman ayırın.
Bu aşamalardan sonra, projenin ne hakkında olduğunu ve ona yatırım yapmak isteyip istemediğinizi daha iyi anlıyor olmalısınız. Buradan sonra, hangi fiyatlardan satın almak isteyeceğinizi belirlemek için daha fazla (teknik) analiz yapmaya karar verebilirsiniz.
Alışılagelmiş kripto whitepaper olumsuz bulguları
Proje yukarıdaki testi geçse bile kripto whitepaper’larında sıklıkla rastlanan olumsuz bulguların farkında olmakta fayda vardır. Whitepaper bu maddelerden birini (veya daha fazlasını) içeriyorsa dikkat edin:
Kötü Dil: Ekip Rus, Çinli veya Portekizli olsa bile (nereli olduğu farketmez), yüksek kaliteli bir İngilizce whitepaper yayınlamak için iyi bir editör veya çevirmen tutabilmelidirler. Whitepaper yazım hataları veya kötü dilbilgisi ile doluysa, temkinli ilerleyin.
Çok fazla vaat: Bir proje dünyayı değiştirmeyi ya da "Yeni Ethereum" olmayı vaat ediyorsa dikkatli olun. Fazla söz vermek klasik bir pazarlamacı hareketidir. En iyi projeler ne vaat ettikleri ve ne vaat etmedikleri konusunda çok spesifiktir.
Cevapsız sorular: Genel olarak konuşmak gerekirse, bir whitepaper ana bileşenlerden birine değinmiyorsa, değinmemek için bir nedenleri vardır. Dumanın varsa ateş de vardır deyimi burada da geçerlidir. Dikkatli olun.
Belirsiz whitepaper: Boş vaatlere benzer şekilde, bir kripto whitepaper'ı, bir sorun ve çözümün net bir açıklaması olmadan belirsiz vaatlerde bulunuyorsa, muhtemelen herhangi bir faydası olmayan sahte bir projedir.
Kapanış düşünceleri
Sonuç olarak, whitepaper’ları anlamak ve bunları nasıl okuyacağınızı bilmek, trade ve yatırım bilginize faydalı bir katkıdır. Bu makale, whitepaper okumaya yeni başlayanlar için harika bir başlangıç noktasıdır.
Bununla birlikte, bu yalnızca kaynaklardan bir tanesidir ve okuyucuların whitepaper kavramını ve bunların nasıl analiz edileceğini daha derinlemesine incelemeleri doğru olacaktır.
Yazarın Feragatnamesi: Bu makale benim sınırlı bilgi ve deneyimime dayanmaktadır. Sadece bilgi amaçlı yazılmıştır. Herhangi bir şekil veya biçimde yatırım tavsiyesi olarak yorumlanmamalıdır.
Editörün notu: CryptoJelleNL, kripto para birimi endüstrisi hakkında bilgi sağlar. 5 yılı aşkın bir süredir finansal piyasalara aktif olarak katılıyor ve öncelikle hem borsa hem de kriptoda uzun vadeli yatırımlara odaklanıyor. Bu yatırımların getirilerini izlerken birden fazla platform için makaleler yazıyor. Bundan böyle, Alpha Circle için de içgörüleriyle katkıda bulunacak.
Twitter'ına göz atın: twitter.com/cryptojellenl
—
Yukarıdaki içerik, ne yatırım ve ticaret stratejileri için bir tavsiye ne de bir yatırım teklifi, talep veya herhangi bir ürün veya hizmet tavsiyesi teşkil etmez. İçerik sadece bilgilendirme amaçlıdır. İçeriğe dayalı olarak yatırım kararını veren veya değiştiren kişi, sonucu veya zararı kendisi üstlenir.
Bu belgenin içeriği farklı dillere çevrilmiş ve farklı platformlarda paylaşılmıştır. Farklı gönderiler arasında yanlış çevirilerden kaynaklanan herhangi bir tutarsızlık veya tutarsızlık olması durumunda, resmi web sitemizdeki İngilizce versiyon geçerli olacaktır.